Burn-out

09-01-23

Je hebt de term ‘burn-out’ vast wel eens voorbij horen komen. Het is een begrip dat steeds vaker voorkomt in vrijwel alle sectoren. Maar wanneer heeft iemand een burn-out, welke gevolgen brengt dit met zich mee en hoe stoppen we de toename in verzuim?

Niet enkel oververmoeid

Een burn-out is een ernstige emotionele uitputting die wordt gekenmerkt door hevige mentale stress waardoor iemand zich lichamelijk en geestelijk uitgeput voelt. Het kan het gevolg zijn van lange periodes van veeleisend werk, stress of angst. Patiënten voelen zich uitgeput en vaak overweldigd. Hun motivatie of energie om iets te doen is meestal verminderd en ze kunnen gevoelens hebben van hopeloosheid, eenzaamheid of depressie. Daarnaast kunnen slaapstoornissen, een gebrek aan energie, moeite hebben om op te staan en concentratieproblemen ontstaan.

Diagnose

Er is geen enkele vaste diagnostische test. In plaats daarvan wordt de diagnose meestal gebaseerd op symptomen, gesprekken tussen de persoon en een arts of een andere gezondheidswerker, en het vermogen van de persoon om te functioneren. In sommige gevallen kan een lichamelijk onderzoek worden gedaan om uit te sluiten dat andere aandoeningen de vermoeidheid of andere symptomen veroorzaken. Burn-out is niet opgenomen in de DSM, maar wordt in DSM-5 als 'vermoeidheid gerelateerd aan het ziektebeeld' genoemd.

Dit zeggen de statistieken 

Er wordt door TNO geschat dat er in Nederland op dit moment 1.3 miljoen werknemers burn-out klachten ervaren, dit komt neer op 17% van de werknemers die ons land telt. De laatste jaren neemt het aantal werknemers dat verzuimt als gevolg van teveel werkstress gestaag toe. Waar er in 2020 nog 9,4 miljoen van deze verzuimdagen geregistreerd werden, was dit aantal in 2021 al gestegen naar 11 miljoen. 

In 2020 publiceerde TNO een onderzoek waaruit bleek dat vrouwen (17%) vaker te maken krijgen met burn-out klachten dan mannen (15%). Vrouwen geven daarbij vaker dan mannen aan dat zij een hoge psychosociale arbeidsbelasting (PSA) ervaren.

Wanneer we kijken naar de leeftijdsgroep waarbij de meeste burn-out klachten voorkomen, dan kunnen we concluderen dat zowel jongere werknemers (11%) als oudere werknemers boven de 65 jaar (7%) minder vaak met deze klachten te maken krijgen. 

Effect op de organisatie

Een burn-out kan een grote invloed hebben op een organisatie. Vermindering van productiviteit, achteruitgang van klanttevredenheid, een groter verzuim, verminderde motivatie van het team, hogere ziektekosten en medisch verlof zijn allemaal mogelijke gevolgen. Het is ook duurder om een medewerker te vervangen die door een burn-out uitvalt dan om preventief om te gaan met het herstel van de medewerker. Naast de financiële impact heeft een burn-out ook een negatief effect op de teammoraal. Het is daarom belangrijk voor organisaties om naar de redenen te kijken waarom hun medewerkers een burn-out krijgen zodat ze hier snel op in kunnen spelen. 

Omgaan met een burn-out

Volgens TNO werden in 2021 verschillende maatregelen genomen door werkgevers om de ervaren werkstress te verminderen: 

• 48% van de werkgevers heeft meer autonomie gegeven aan de werknemers.
• 34% van de werkgevers heeft een aanspreekpunt ingesteld voor de werknemers
• 33% van de werkgevers heeft veranderingen doorgevoerd in de organisatie van werk. 

Wanneer je zelf tegen een burn-out aan loopt kun je verschillende dingen doen; De belangrijkste is het bepalen van je prioriteiten en het inplannen van voldoende rustmomenten op een dag. Zorg naast ontspanning ook voor voldoende recreatie om je lichaam en geest te herstellen. Een gezonde leefstijl met voldoende beweging en gebalanceerde voeding kunnen ervoor zorgen dat je jezelf zowel lichamelijk als geestelijk beter gaat voelen. De laatste tip die ik je mee kan geven is; Schakel een hulpverlener in die je kan helpen bij het aanpakken van je klachten.